అధినాయక జయహే . . భారత భాగ్య విధాత . . .అంటూ యావత్ దేశం లో జాతీయభావాన్ని పురికొల్పే " జన గణ మన " గీతం . . . మన జాతీయ గీతంగా ఏర్పాటు చేసుకొని రేపటికి సరిగ్గా అరవైయ్యేళ్ళు ! విశ్వకవి రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ కలం నుంచి జాలువారిన ఈగీతాన్ని 1950 జనవరి 24 న రాజ్యాంగసభ , జాతీయగీతం గా అధికారికం గా ఆమోదించింది . వాస్తవానికి ఈ గీతాన్ని గురుదేవుడు 1911 డిసెంబర్ 27నే రాసారు . 1919 ఫిబ్రవరి లో ఈ గీతాన్ని స్వరపరిచారు .అందుకు ఆంద్రప్రదేశ్ లోని మదనపల్లి వేదిక కావటం విశేషం . ప్రస్తుతం మనం అదే స్వరం లో ఇప్పటికీ పాడుకుంటున్నాము . ఈ గీతాలాపనకు సాధారణం గా 55 సెకెండ్లు పడుతుంది . సంక్లిష్టమైన బెంగాలీ సంస్కృతములో రాసిన ఈ గీతాన్ని రవీంద్రుడు అనంతరం ఇంగ్లీషు లోనికి అనువదించారు . బహుళ భాషలు , యాసలు సమ్మిళితమైన భారతదేశం లో అన్ని ప్రాంతాల్లోనూ ఈ గీతాన్ని ఆలపించినా . .ఆయా ప్రాంతాలను బట్టిపదాలలో మార్పులు కనిపిస్తుంటాయి . అసలు గీతం లోని కొన్ని నిశ్శబ్దాక్షరాలూ కనిపిస్తుంటాయి . 1911 లోనే ఈ గీతం రాసినా .. చాలాకాలం వరకు పెద్దగా వెలుగులోకి రాలేదు . అప్పట్లో రవీంద్రుని సంపాదకత్వములో వెలువడిన బ్రహ్మోసమాజ్ పత్రిక " తత్వ బోధ ప్రకాశిక " పాఠకులకు మాత్రం ఇది పరిచితం .
ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంతో సంబంధం
ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంతో సంబంధం
ఐరిష్ కవి , తన స్నేహితుడు జేంస్ హెచ్ క్యూజిన్స్ ఆహ్వానముతో ఠాగూర్ కొంతకాలం మదనపల్లి లోని బీసెంట్ థియోసోఫికల్ కాలేజ్ లో గడిపారు . ఆ కాలేజీకి క్యూజిన్స్ ప్రిన్సిపల్ గా వుండే వారు . ఫిబ్రవరీ 28 వ తేదీ సాయంత్రం గురుదేవుడు అక్కడి విద్యార్థులతో ఇష్టా గోష్టి జరిపారు . వారందరి విజ్ఞప్తి మేరకు బెంగాలి లో జనగణమన గీతాన్ని ఆలపించారు . ఆ సంధర్భంగానే ఆ గీతాన్ని ఆంగ్లం లోకి అనువదించారు . క్యూజిన్స్ భార్య మార్గరేట్ .. పశ్చిమ సంగీతములో నిపుణురాలు . ఆమె చివరిసారి ఈ గీతాన్ని స్వరపరిచారు . అలాగే ఈ గీతాన్ని , ఇప్పటికీ మనం పాడుకుంటున్నాము . మదనపల్లి లోని బీసెంట్ థియోసోఫికల్ కాలేజ్ లో ఆంగ్ల రాత ప్రతి ఇప్పటికీ ఫ్రేం కట్టి భద్రం గా వుంచారు .
ఈ గీతం పై వివాదమూ వుంది . ఈ గీతం బ్రిటిష్ వలస పాలకులను కీర్తిస్తూ వుందనేది ఆ వివాదం . ఈ గీతం తొలిసారి 1911 డిసెంబర్ లో కలకత్తా లో జరిగిన జాతీయ కాంగ్రెస్ సమావేసాల్లో ఆలపించారు . ఆ సదస్సు లో రెండవ రోజును బ్రిటిష్ నేత ఐదవ జార్జి రాకకు స్వాగతం పలికేందుకు వుద్దేశించారు . ఈ సంధర్బం గా స్టేట్స్ మన్ పత్రిక తన మరుసటి రోజు పత్రికలో " బెంగాలీ కవి రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ .. చక్రవర్తిని ఆహ్వానిస్తూ , తను రాసి స్వరపరచిన గీతం ఆలపించారు " అని పేర్కొంది . దీనితో చక్రవర్తి గౌరవార్ధం ఈ గీతం రాసారనే దురభిప్రాయం నెలకొంది . అదే సదస్సు లో చక్రవర్తిని కీర్తిస్తూ మరో పాట కూడా పాడారు . దీంతో మీడియా ఈవిషయం లో పొరబడిందని కొందరు చెబుతుంటారు . అయితే తాను ఈ పాటను దేవుడి ( భారత భాగ్య విధాత ) ని ఉద్దేశించి రాసిందేనని , బ్రిటిష్ చక్రవర్తిని ఉద్దేశించి రాసింది కాదని ఠాగూర్ అప్పట్లోనే స్పష్టం చేసారు . 2005 లో ఈ గీతం లోని సింధు అన్న పదాన్ని తొలిగించాలని కొందరు వాదించారు . సింధ్ ప్రాంతం ప్రస్తుతం పాకిస్థాన్ లో ఉందనేది వారి వాదన . అయితే , సింధు అనే పదం హిందూ , సింధూ నాగరికతలను ఉద్దేశించినదంటూ కొందరు ఆ ప్రతిపాదనను విభేదించారు .
ABN సౌజన్యంతో